21 Ağustos 2010 CUMARTESİ 

            Resmî Gazete

            Sayı : 27679 

                                                     YÖNETMELİK

Çevre ve Orman Bakanlığından:

ALAN KILAVUZLARININ SEÇİMİ, EĞİTİMİ, ÇALIŞMA USUL VE

ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK

YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

          MADDE 1 – 28/3/2006 tarihli ve 26122 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Alan Kılavuzlarının Seçimi, Eğitimi, Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (j), (k) ve (n) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve fıkraya aşağıdaki (o) ve (ö) bentleri eklenmiştir.

          “j) Kaynak değerleri: Korunan alan sınırları dâhilinde kalan doğal, kültürel ve tarihi kaynak değerlerini,

          k) Yakın çevre: Korunan alanın bitişiğinde bulunan köy, kasaba, ilçe ve benzeri yerleşim birimlerini,”

          “n) Oluşum: Alan kılavuzluğu eğitimi yapılmış her bir korunan alanda alan kılavuzları tarafından oluşturulan dernek, kooperatif, vakıf veya benzeri örgütlemeler ile bunların birden fazla olması halinde tümünün bir arada temsil edildiği yapıyı,”

          “o) İdare: Bakanlığın taşra teşkilatını,

          ö) Mühendislik: Doğa koruma ve milli park mühendisliklerini,”

          MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

          “(1) Bakanlık, korunan alanlardaki kaynak değerlerinin korunması, ziyaretçilere tanıtılması, sürdürülebilir yaklaşım ve koruma-kullanma dengesi içerisinde yönetilmesi maksadı ile ziyaretçi yönlendirme ve bilgilendirme faaliyetleri için alan kılavuzluğu eğitimine yönelik kurslar düzenler.”

          MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve fıkraya aşağıdaki (e) bendi eklenmiştir.

            “c) Korunan alan sınırları içinde veya yakın çevresinde en az bir yıldır ikamet ediyor olmak,”

          “e) Kamuda işçi veya memur statüsünde çalışıyor olmamak,”

          MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

          “(2) Alan kılavuzluğu eğitimine katılmak üzere başvuruda bulunan aday adayları arasından, il müdürlüğü veya müdürlük tarafından ilan edilen ve alanda görevlendirilecek alan kılavuzu sayısının % 20 fazlası kadar adayın müracaatı kabul edilir. Müracaat ve değerlendirme formları, alan kılavuzluğu eğitimi yapılan il müdürlüğünde veya müdürlükte muhafaza edilir.”

          MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesine birinci fıkra olarak aşağıdaki fıkra eklenmiş, bu fıkradan sonra gelen fıkralar teselsül ettirilmiş ve son fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir.

          “(1) Alan kılavuzluğu kurslarının açılması kararından sonra alan kılavuzluğu eğitiminin yapılacağı ilde, korunan alandan sorumlu olan il müdürlüğü veya müdürlük temsilcilerinin yer alacağı asgari üç kişiden oluşacak bir kurs kabul komisyonu kurulur. Komisyon il müdürlüğü veya müdürlük onayı ile görevlendirilir.”

“Müracaatın 8 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilenden fazla olması halinde ise sıralanmada müracaat edenlerin; öncelikle korunan alan içinde bir yıldan daha uzun süredir ikamet ediyor olmaları, eğitim durumları ve benzer faaliyetlerde bulunma deneyimleri dikkate alınır.”

          MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

          “MADDE 19 – (1) Eğitimin bitiminde başarılı olanların tamamına otuz gün içerisinde "Alan Kılavuzluğu Sertifikası" ve "Alan Kılavuzluğu Kimliği" verilir. İdare tarafından alan kılavuzu hizmetine başlama tebligatına rağmen altmış gün içinde fiilen kılavuzluğa başlanmaması halinde verilen Alan Kılavuzluğu Kimliği iptal edilir.

          (2) Kimliğin geçerlilik süresi beş yıldır. Bu sürenin sonunda yapılan denetimler, izleme cetvelleri ve her yıl doldurulacak olan yıllık değerlendirme raporlarına istinaden il müdürlüğü veya müdürlük tarafından yapılacak olan değerlendirmeyi müteakip alan kılavuzluğu hizmeti süresince başarılı oldukları değerlendirilenlerin kimlikleri beşer yıl süreyle uzatılabilir.

          (3) Alan kılavuzlarına verilen sertifika ve kimlik kartları sadece verildiği alandaki kılavuzluk hizmeti için geçerlidir. Başka maksat ve alanda kullanılamaz. Kullanıldığının tespiti halinde uyarıya gerek kalmaksızın Alan Kılavuzluğu Kimliği iptal edilir. Bu sebeple kimliği iptal edilen belge sahibi başka bir alan kılavuzluğu eğitimine katılamaz.”

          MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) ve (f) bentleri yürürlükten kaldırılmış, fıkranın (e), (g), (ğ), (h) ve (ı) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

          “e) Korunan alanlara gelen grup halindeki (12 ve daha fazla kişiden oluşan) ziyaretçiler veya etkinlik düzenleyen acenteler, kendi bünyelerinde rehber bulunsa dahi korunan alanlarda yapılacak ziyaret ve etkinlikler için alan kılavuzu almak mecburiyetindedirler.”

          “g) Korunan alanlardaki kılavuzluk hizmetleri uygulamaları ve sonuçlarından alan kılavuzları idareye karşı doğrudan sorumludurlar. Oluşum kurulması halinde ise alan kılavuzları oluşuma, oluşum ise idareye karşı sorumludur.

          ğ) Alan kılavuzları çalışmaları süresince Genel Müdürlük tarafından öngörülen kılık ve kıyafetle görev yaparlar. Alan kılavuzlarının etkinlik süresince bu kıyafetleri kullanması idare ve oluşum tarafından izlenir ve raporlanır. Alan kılavuzlarının giyecekleri kılık ve kıyafetler Genel Müdürlük tarafından belirlenerek bir talimatla il müdürlüklerine veya müdürlüklere bildirilir.

          h) Alan kılavuzları görevleri esnasında bu Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslar dışında Bakanlık tarafından yayımlanan tebliğ, tamim ve talimatlara da uymak zorundadır.

          ı) Alan kılavuzu, etkinlik sırasında alanın kaynak değerlerini ve biyolojik çeşitliliğini tehdit edecek davranışları önlemek zorundadır. Alan kılavuzu ve ziyaretçiler tarafından etkinlik sırasında doğaya ve yaban hayatına zarar verecek hiçbir davranışta bulunulamaz. Alandan yaban hayvanı, bitki, çiçek, fidan, çiçek soğanı, meyve, dal, kök, taş, toprak ve benzeri materyal toplanamaz ve çıkartılamaz. Alan kılavuzları kendisinin önderlik ettiği ziyaretçiler de dâhil olmak üzere alanın kaynak değerlerine zarar vereci tüm olumsuzlukları mümkünse önlemeye, mümkün değil ise olumsuzluğa sebep olan kişiler hakkında gerekli rapor veya tutanakları düzenleyerek derhal idareye ve bağlı olduğu oluşuma bildirmekle yükümlüdür.”

          MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 21 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

          “Alan kılavuzlarının görevlendirilmesi ve ücretlendirme

          MADDE 21 – (1) Alan kılavuzları aşağıda belirtildiği şekilde görevlendirilir;

          a) Yürüyüş grupları için (12–20 kişi) 1 adet,

          b) İstekli olmaları halinde 12 kişiden az ziyaretçilere (birden fazla araç birleştirilebilir) 1 adet,

          c) 1 adet küçük minibüs (18 kişiye kadar) için 1 adet,

          ç) 1 adet büyük minibüs (25 kişiye kadar) için 1adet,

          d) 1 adet otobüs (45 kişiye kadar) için 1 adet,

          e) Kıyı ve deniz koruma alanlarında tekne (45 kişiye kadar) için 1 adet,

          f) Korunan alanlarda yapılacak çadırlı ve konaklamalı kamp etkinliklerinde yukarıdaki sayılar dikkate alınarak grubun büyüklüğüne göre yeterli sayıda,

          alan kılavuzu alınır.

          (2) Alan kılavuzlarının ücretleri aşağıda belirtilen esaslara göre tahsil edilir:

          a) Alan kılavuzlarının ücret tarifesi her yılın başında oluşumun önerilerini içeren il müdürlüğünün veya müdürlüğün teklifleri doğrultusunda Genel Müdürlük tarafından belirlenir ve il müdürlüklerine veya müdürlüklere bildirilir.

          b) Alan kılavuzları, Genel Müdürlük tarafından belirlenen ücret dışında ziyaretçilerden başka bir ücret talep edemezler.

          c) Alan kılavuzlarından gece hizmet alımı isteniyor ise %50 ilave ücret alınır.

          ç) Alan kılavuzluğu ücret tahsilâtı; bilet karşılığında korunan alanın giriş kontrol ünitesinde ve/veya uygulama alanı içerisindeki ziyaretçi bilgilendirme ve yönlendirme merkezinde doğrudan idare tarafından ya da iktisadi işletme kuruluşunu tamamlamış oluşum tarafından yapılır. İdare ve oluşum alan kılavuzlarının ücretlerinden her türlü kesintileri yapıp gerekli yerlere yatırdıktan sonra alan kılavuzları için ayrılan tutarı alan kılavuzlarının hesaplarına aylık olarak yatırır. Ücret ödemeleri ve kesintiler idare tarafından aylık olarak denetlenir ve oluşum tarafından üç ayda bir idareye rapor edilir.

          d) Alan kılavuzluğu ücretlerinin hak sahiplerine dağıtımı ile ilgili hususlar Bakanlık tarafından belirlenir ve ilgili yerlere bildirilir. Bakanlıkça belirlenecek esaslar çerçevesinde alan kılavuzluğu bileti, ücretlendirme ve ücretlerin dağıtımına ilişkin detaylar idare denetiminde oluşum teşekkül etmesi durumunda oluşum tarafından, oluşumun teşekkül etmemesi durumunda ise idare tarafından uygulanır. Ücretlendirmeye ilişkin usul ve esaslara uyulmaması halinde oluşumun o aya ait gelir payının yarısı kesilir.”

          MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

          “a) Alan kılavuzlarının izlenmesinden idare ile oluşum sorumludur.

          b) Alan kılavuzları görevlendirildikleri alanlarda; alanın korunması, temiz tutulması, ziyaretçilerin doğru bilgilendirilmesi ve idare tarafından tanımlanan görevlerin yerine getirilmesi ile kıyafet kurallarına uyulması, alan kılavuzluğu kimliğinin görünen yerde taşınması, biletin yanında bulundurulması ve ziyaretçilerin doğru bilgilendirilmesinden sorumludurlar. Sorumluluklarını yerine getirmeyen alan kılavuzlarının, idare veya oluşum tarafından yazılı olarak üç kez uyarılmalarını müteakip Alan Kılavuzluğu Kimliği iptal edilerek alanda görev almaları yasaklanır.

          c) Alan kılavuzlarının genel değerlendirmesi, Genel Müdürlükçe her korunan alanın özelliklerine göre belirlenecek olan başarı kriterleri gözetilerek idare ve oluşum tarafından her yıl yapılır. Görevinde başarılı olamayan alan kılavuzlarının Alan Kılavuzluğu Kimliği iptal edilir.”

          MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin 23 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

          “MADDE 23 – (1) Bölgede etkinlik düzenleyecek olanların uyması gereken hususlar aşağıda belirtilmiştir:

          a) Korunan alanlarda etkinlik düzenlemek isteyen kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler ek-6’da yer alan Etkinlik Başvuru Formunu iki nüsha olarak doldurarak il müdürlüğüne veya müdürlüğe verirler. İdare, bu belgenin bir nüshasını alan kılavuzlarının oluşturduğu oluşuma gönderir. Oluşum ziyaretçi sayısına göre yeterli sayıda alan kılavuzunu hazır bulundurur. Oluşum olmaması durumunda etkinliğe katılacak kişi sayısına göre idarece belirlenecek yeterli sayıda alan kılavuzuna etkinliğin günü ve katılımcıların profili ile ilgili olarak bilgi verilir. Etkinlik başvuru formunun bir nüshası da idare tarafından muhafaza edilir.

          b) Etkinlik düzenleyecek olanlardan, alan kılavuzluğu ücreti 21 inci maddeye göre tahsil edilir.”

          MADDE 11 – Aynı Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi yürürlükten kaldırılmış, fıkranın (b), (c) ve (h) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

          “b) Alan kılavuzlarının bir araya gelerek bilgi ve deneyim paylaşımını sağlamak, birbirleriyle iletişimlerini artırmak ve uygulamada meydana gelen aksaklıkları ve boşlukları tanımlayarak gidermek amacıyla hizmet içi eğitim programları düzenlenir. Bu programlar her yıl farklı bir sahada yapılabilir. Yıllık olarak yapılacak bu programlarda alan kılavuzlarından ücret talep edilmez. Hizmet içi eğitim programları idare ile işbirliğinde organize edilir ve bu programların her türlü giderleri Bakanlık ile oluşum tarafından müştereken karşılanır.

          c) Alan kılavuzluğu uygulamalarının yapılacağı alanda en az beş yıl hizmet yapmış olan mühendis, muhafaza memuru gibi doğrudan alanla ilgili görev yürütmüş olan korunan alan çalışanlarına, alan kılavuzu olma şartlarını taşımaları ve Bakanlık tarafından uygun görülmesi halinde emekliliklerinde Alan Kılavuzluğu Kimliği verilebilir.”

          “h) Alanın tanıtımı ve ziyaretçilerin bilgilendirilmesi amacıyla alan kılavuzlarınca kullanılacak tanıtıcı ve yönlendirici kitap, broşür, afiş, harita ve benzeri eğitsel materyaller idare tarafından hazırlanacağı gibi, idarenin onayı ve belirleyeceği esaslar çerçevesinde ve denetiminde oluşum tarafından da hazırlanabilir.”

          MADDE 12 – Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

          “Fahri kılavuzların kursa katılımı

          GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, alan kılavuzluğu uygulamasının gerçekleştirileceği korunan alanı iyi bilen ve fahri olarak kılavuzluk yaptığını belgeleyen asgari ilkokul mezunu olanlardan idare tarafından yapılacak değerlendirme sonucunda yeterli görülenler kurslara kabul edilebilir.”

          MADDE 13 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

          MADDE 14 – Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre ve Orman Bakanı yürütür.